Chuyên đề 3

CHUYÊN ĐỀ 3

DỊCH VỤ TƯ VẤN VÀ HỢP TÁC KỸ THUẬT
VỀ QUYỀN CON NGƯỜI(*)

Giới thiệu

     Ngay trong quá trình dự thảo UDHR, Liên hợp quốc đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ các quyền con người bằng các nguyên tắc pháp luật. Từ đó đến nay, đây là tư tưởng định hướng của tổ chức này trong các hoạt động về thúc đẩy và bảo vệ Quyền con người. Điều đó có thể hiện rõ ràng nhất trong Chương trình dịch vụ tư vấn và hợp tác kỹ thuật trên lĩnh vực Quyền con người của Liên hợp quốc⁽¹⁾. Chương trình này, như sẽ được trình bày dưới đây, đã được thực hiện từ năm 1955 nhằm trợ giúp các quốc gia, theo yêu cầu của họ, trong việc xây dựng và thúc đẩy các cơ chế quốc gia mà có tác động trực tiếp tới việc tuân thủ rộng rãi và duy trì các nguyên tắc của pháp luật về quyền con người.

     Một thập kỷ sau khi Hiến chương Liên hợp quốc có hiệu lực và sau khi đã thực hiện một số hoạt động trợ giúp đặc biệt về quyền con người, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã chính thức công bố Chương trình dịch vụ tư vấn và hợp tác kỹ thuật trên lĩnh vực Quyền con người theo Nghị quyết số 926 (X) ngày 14/12/1955. Trong Nghị quyết này, Đại hội đồng đã uỷ quyền cho Tổng thư ký Liên hợp quốc đưa ra một quy định về việc đáp ứng yêu cầu trợ giúp trên lĩnh vực Quyền con người của các Chính phủ, bao gồm dịch vụ tư vấn của các chuyên gia, cung cấp học bổng, trợ cấp và kinh phí tổ chức các hội thảo về quyền con người. Sau đó, Đại hội đồng đã tăng cường các dịch vụ trợ giúp trong chương trình, bao gồm cả việc tổ chức các khoá tập huấn về quyền con người ở các quốc gia và khu vực. Trên cơ sở Nghị quyết trên, các hoạt động trợ giúp và hợp tác về quyền con người đã được thực hiện ở hàng trăm quốc gia thuộc mọi khu vực của thế giới trong hơn 40 năm qua.

     Chương trình này sau đó được tiếp tục phát triển khi Tổng thư ký Liên hợp quốc thiết lập Quỹ tự nguyện cho các dịch vụ tư vấn và trợ giúp kỹ thuật trên lĩnh vực Quyền con người (thường gọi là Quỹ tự nguyện cho trợ giúp kỹ thuật trên lĩnh vực Quyền con người) vào tháng 11/1987, trên cơ sở Nghị quyết số 1987/38 ngày 10/3/1987 của Uỷ ban Quyền con người Liên hợp quốc⁽²⁾ và Quyết định số 1987/147 ngày 29/5/1987 của ECOSOC. Mục đích của việc thiết lập Quỹ uỷ thác này là cung cấp những trợ giúp về tài chính bổ sung cho những hoạt động nhằm thực hiện các điều ước và các văn kiện quốc tế khác về quyền con người do Liên hợp quốc, các tổ chức chuyên môn của Liên hợp quốc và các tổ chức khu vực thông qua.

     Theo Nghị quyết kể trên của Uỷ ban về quyền con người, Quỹ tự nguyện có thể tài trợ cho việc thực hiện những hoạt động thực tế như:

     (a) Tài trợ cho sự hợp tác quốc tế nhằm thiết lập và tăng cường các tổ chức và thể chế quốc gia và khu vực có tác động lâu dài tới việc thúc đẩy việc thực hiện các điều ước và văn kiện quốc tế về quyền con người do Liên hợp quốc, các cơ tổ chức chuyên môn của Liên hợp quốc và các tổ chức khu vực thông qua;

     (b) Trợ giúp về kỹ thuật và chuyên môn cho các chính phủ nhằm tạo lập và phát triển những cơ sở hạ tầng cần thiết để đảm bảo thực hiện những chuẩn mực quốc tế về quyền con người;

     (c) Tài trợ cho các dự án mà có thể đóng vai trò xúc tác trong việc hiện thực hoá các chuẩn mực về quyền con người đã được thừa nhận trên toàn cầu;

     (d) Tài trợ cho việc bảo vệ và tăng cường tính độc lập của các hệ thống tư pháp;

    (e) Tài trợ cho việc đánh giá toàn diện những nhu cầu và cho các chương trình toàn thể của các quốc gia, bao gồm những dự án cụ thể nhằm tăng cường cơ sở hạ tầng về quyền con người ở các quốc gia;

    Các chương trình trợ giúp kỹ thuật được tài trợ bởi Quỹ tự nguyện là những chương trình toàn diện, cung cấp những trợ giúp kỹ thuật cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng về quyền con người ở khu vực và quốc gia. Các bộ phận hợp thành của chương trình nhằm vào việc lồng ghép các chuẩn mức quốc tế về quyền con người vào pháp luật và chính sách quốc gia, và vào việc thiết lập, tăng cường các cơ quan quốc gia về thúc đẩy và bảo vệ các quyền con người và dân chủ trên nguyên tắc của pháp luật. Hiện tại, những trợ giúp như vậy đang được triển khai dưới những hình thức như cung cấp dịch vụ tư vấn của các chuyên gia, các khoá tập huấn, các hội thảo, hội nghị, đánh giá những nhu cầu về quyền con người ở các quốc gia.

    Trước đó, trong Tuyên bố Viên và Chương trình hành động được thông qua tại Hội nghị thế giới về quyền con người lần thứ II tổ chức tại Viên tháng 6/1993 đã thừa nhận tầm quan trọng của các dịch vụ tư vấn và trợ giúp kỹ thuật trên lĩnh vực Quyền con người và kêu gọi tăng cường chương trình này. Cụ thể, liên quan đến việc hợp tác kỹ thuật, Tuyên bố Viên và Chương trình hành động đã kêu gọi thực hiện một chương trình hành động ở cấp độ quốc gia về thúc đẩy và bảo vệ Quyền con người thông qua việc thiết lập một chương trình toàn diện của Liên hợp quốc (phần II, các đoạn 68 - 69). Theo Tuyên bố, chương trình hợp tác kỹ thuật phải được thúc đẩy. Tuyên bố còn nêu cụ thể rằng, Trung tâm Quyền con người Liên hợp quốc cần phải đáng ứng những yêu cầu của các quốc gia về những trợ giúp về tài chính và kỹ thuật, đặc biệt là cho việc thiết lập và thực hiện những chương trình hành động toàn diện và rõ ràng. Những chương trình hành động này sẽ phối hợp các hoạt động trong các vấn đề như: (a) tăng cường năng lực của các cơ quan về quyền con người và dân chủ; (b) cải cách việc tuyên các hình phạt và các dạng chế tài khác; (c) sự bảo vệ pháp lý về quyền con người; (d) giáo dục và đào tạo về quyền con người cho luật sư, viên chức, thẩm phán, nhân viên an ninh và những người khác; (e) giáo dục cho quần chúng nói chung và thông tin công cộng về việc thúc đẩy sự tôn trọng các quyền con người; (f) các biện pháp khác để thúc đẩy việc thực hiện tốt các nguyên tắc pháp quyền.

Tài trợ và quản lý Chương trình hợp tác kỹ thuật

     Chương trình hợp tác kỹ thuật trên lĩnh vực Quyền con người được tài trợ từ một ngân sách thường xuyên của Liên hợp quốc và từ Quỹ tự nguyện của Liên hợp quốc cho hợp tác kỹ thuật trên lĩnh vực Quyền con người, bắt đầu hoạt động từ năm 1988. Bên cạnh đó, những dự án cụ thể liên quan đến vấn đề này thỉnh thoảng còn được tài trợ bởi các đối tác trong hệ thống Liên hợp quốc.

     Dù nhận tài trợ từ nguồn nào, các dự án đều được thực hiện trong bối cảnh của một chương trình đơn lẻ, hợp nhất hay hỗn hợp do Trung tâm Quyền con người quản lý. Trong khi phù hợp với các nghị quyết của Uỷ ban Quyền con người, vẫn có sự tách biệt giữa việc thực hiện các dự án này với việc thực hiện các dự án mà có nguồn tài chính tài trợ từ các quỹ thường xuyên khác, cho dù các thủ tục như đánh giá, báo cáo và thông báo tài chính, những nội dung và cách thức của việc thực hiện các chương trình là giống nhau.

    Việc phát triển, tài trợ và tiếp nối chương trình được thực hiện bởi Bộ phận hợp tác kỹ thuật của Trung tâm Quyền con người, nằm dưới sự điều hành của Phó tổng thư ký Liên hợp quốc về quyền con người (Cao uỷ Liên hợp quốc về quyền con người). Cao uỷ Liên hợp quốc về quyền con người có trách nhiệm bao quát toàn bộ chương trình, theo sự uỷ thác của Tổng thư ký. Cao uỷ Liên hợp quốc về quyền con người được thành lập theo Nghị quyết số 48/141 ngày 20/12/1993 của Đại hội đồng Liên hợp quốc, có trách nhiệm, thông qua Trung tâm Quyền con người, cung cấp những dịch vụ tư vấn và trợ giúp kỹ thuật theo yêu cầu của các quốc gia và ở những nơi phù hợp, cho các tổ chức Quyền con người khu vực, nhằm trợ giúp các hoạt động và chương trình trên lĩnh vực Quyền con người. Ngoài ra, Cao uỷ quốc về quyền con người cũng có trách nhiệm điều phối các hoạt động về bảo vệ và thúc đẩy Quyền con người trong toàn bộ hệ thống Liên hợp quốc.

     Một sự phát triển quan trọng trên lĩnh vực này đó là việc Uỷ ban Quyền con người thông qua Nghị quyết số1993/87 ngày 10/3/1993 (đoạn 18) yêu cầu Tổng thư ký chỉ định một Uỷ ban điều hành Quỹ tự nguyện. Uỷ ban này được thiết lập vào tháng 12/1993.

Hướng tiếp cận của chương trình

      Các hoạt động hợp tác kỹ thuật được Liên hợp quốc xác định như là sự bổ sung, nhưng không phải là sự thay thế, các hoạt động về giám sát và nghiên cứu về quyền con người. Trong nhiều báo cáo khác nhau của Tổng thư ký về vấn đề này, cũng như trong Nghị quyết số 1995/53 ngày 3/3/1995 (Lời nói đầu), việc cung cấp những trợ giúp về kỹ thuật và các dịch vụ tư vấn không làm giảm trách nhiệm của các Chính phủ trong việc thực hiện các quyền con người và, ở bất cứ nơi nào, nó cũng không loại trừ sự giám sát việc thực hiện các quyền con người ở quốc gia thông qua các thủ tục khác nhau do Liên hợp quốc thiết lập.

     Trong Chương trình hợp tác kỹ thuật cung cấp những khoản trợ cấp để trợ giúp các dự án do các tổ chức phi Chính phủ, các tổ chức Quyền con người khu vực và các chính phủ đề xuất thì ban đầu nó không phải là nguồn tài trợ dự án triển khai bên ngoài chương trình Trung tâm Quyền con người. Đúng hơn, nó là nguồn trợ giúp và tư vấn độc lập trên lĩnh vực Quyền con người, trong khuôn khổ một chương trình toàn diện hợp tác với Chính phủ, theo đề nghị của họ, thông qua việc khảo sát những nhu cầu hợp tác của các quốc gia nhận tài trợ.

     Trong hầu hết các trường hợp, Trung tâm Quyền con người đáp ứng những đề nghị của các chính phủ bằng việc tiến hành khảo sát kỹ lưỡng những nhu cầu trợ giúp cụ thể của các quốc gia trên lĩnh vực này. Các chương trình trợ giúp được xây dựng để đáp ứng những nhu cầu đó theo phương thức hợp tác và toàn diện. Trung tâm trực tiếp thực hiện tất cả các dự án mà thuộc thẩm quyền cụ thể, duy nhất của cơ quan này, thẩm định những vấn đề chuyên môn thông qua các nhân viên thuộc các lĩnh vực khác nhau và đóng vai trò người hướng dẫn, điều phối về các vấn đề liên quan đến Quyền con người thuộc các chương trình quốc gia khác. Cách tiếp cận toàn diện này được đề cập lần đầu tiên vào năm 1993 trong báo cáo của Tổng thư ký Liên hợp quốc về các dịch vụ tư vấn trên lĩnh vực Quyền con người, và sau đó được tiếp tục đề cập trong báo cáo năm 1994 của Tổng thư ký.

Nội dung của chương trình

     Trên cơ sở nội dung hướng dẫn trong các nghị quyết của Đại hội đồng và Uỷ ban Quyền con người và nội dung yêu cầu của các quốc gia thành viên, Chương trình hợp tác kỹ thuật từng bước phát triển năng lực trợ giúp trong nhiều lĩnh vực, hiện nay cung cấp một khuôn khổ tiện ích cho những nỗ lực của các quốc gia liên quan trực tiếp tới việc tăng cường các quyền con người và các nguyên tắc pháp quyền. Do vậy, hiện nay, Trung tâm Quyền con người đã thông qua một hướng tiếp cận toàn diện về việc xây dựng các cơ quan Quyền con người, được xem như là quy tắc cơ bản cho những yếu tố hợp thành của những nỗ lực quốc gia về bảo đảm sự bảo vệ các quyền con người theo những nguyên tắc pháp quyền.

     (a) Một Hiến pháp mạnh, có vị trí cao nhất trong pháp luật quốc gia, ngoài những yếu tố khác, cần phải:

      (i) Phù hợp với các quyền con người và tự do cơ bản đã được quốc tế thừa nhận, mà đã được nêu trong Bộ luật quốc tế về quyền con người;

    (ii) Xây dựng nền tư pháp độc lập, phù hợp với Những nguyên tắc cơ bản về tính độc lập của nền tư pháp.

    (iv) Cung cấp sự bảo đảm về Quyền con người mà không có phân biệt đối xử về chủng tộc, màu da, giới tính, ngôn ngữ, tôn giáo, quan điểm chính trị và các quan điểm khác, nguồn gốc quốc gia hoặc xã hội, tài sản, dòng dõi...

     (v) Thiết lập các cơ quan quốc gia về quyền con người, chẳng hạn như các cơ quan Thanh tra Quốc hội hoặc các Uỷ ban độc lập về Quyền con người, phù hợp với Các nguyên tắc của Liên hợp quốc về vị thế của các cơ quan quốc gia về quyền con người⁽³⁾;

     (vi) Áp dụng các nghĩa vụ trong các điều ước quốc tế về quyền con người trong pháp luật quốc gia;

     (vii) Định rõ và hạn chế quyền lực của các chính phủ và của các cơ quan của nó đối với mỗi người tất cả mọi người;

     (b) Một cơ chế bầu cử mạnh, ngoài các điểm khác, cần phải:

     (i) Bảo đảm rằng ý chí của nhân dân là cơ sở của quyền lực của chính phủ;

     (ii) Bảo đảm rằng quyền của tất cả mọi người được tham gia vào chính phủ trên đất nước họ, một cách trực tiếp hoặc thông qua những đại diện trước tự do lựa chọn;

    (iii) Bảo đảm sự tiếp cận bình đẳng với các dịch vụ công cộng, bao gồm dịch vụ bầu cử công cộng;

    (iv) Bảo đảm các cuộc bầu cử được tổ chức theo định kỳ và trung thực;

    (v) Bảo đảm việc bỏ phiếu được tiến hành bình đẳng và rộng rãi;

    (vi) Bảo đảm quy tắc bỏ phiếu kín;

    (vii) Bảo đảm một môi trường bầu cử tự do, không bị đe dọa, cử tri được tôn trọng các quyền cốt yếu, tiên quyết như quyền tự do biểu đạt, tự do ý kiến, thông tin, hội họp và lập hội;

    (viii) Bảo đảm không có sự phân biệt đối xử trên lĩnh vực các quyền chính trị;

    (ix) Bảo đảm những vấn đề bị cáo buộc là trái quy tắc trong bầu cử phải được xem xét độc lập;

    (x) Bảo đảm sự quản lý bầu cử phải mang tính khách quan, không thiên vị và độc lập;

     (xi) Bảo đảm sự chuyển giao quyền lực cho các đảng thắng cử và các ứng cử viên thắng cử được thực hiện theo pháp luật;

     (c) Một khung pháp luật mạnh căn cứ vào Hiến pháp để bảo vệ các quyền con người và nền dân chủ và đáp ứng có hiệu quả tất cả các lĩnh vực chủ chốt, ngoài những điểm khác, cần phải:

     (i) Bảo đảm sự bình đẳng trong các quy định pháp luật về các vấn đề nhập cư, quốc tịch, tỵ nạn, phù hợp với những chuẩn mực quốc tế có liên quan;

     (ii) Luật hình sự và tố tụng hình sự phải tôn trọng và phù hợp với các chuẩn mực quốc tế về quyền con người có liên quan;

     (iii) Luật bầu cử phải bao gồm những vấn đề như đã đề cập ở trên;

     (iv) Các văn bản và quy định pháp luật về tù giam phải phù hợp với Các chuẩn mực tối thiểu về đối xử với tù nhân và các văn kiện quốc tế khác có liên quan;

     (v) Luật về bảo vệ người thiểu số, phụ nữ, trẻ em, người bản địa và những nhóm dễ bị tổn thương khác phải tính đến vị thế đặc biệt của họ và những chuẩn mực quốc tế về bảo vệ họ, ngăn cấm và xử lý có hiệu quả sự phân biệt đối xử với họ;

     (vi) Có luật bảo vệ quyền tự do lập hội và hội họp;

     (vii) Các văn bản pháp luật về an ninh phải phù hợp với các chuẩn mực quốc tế về bảo vệ các quyền bất khả xâm phạm của con người;

     (viii) Luật về tư pháp, thực thi pháp luật và công tố phải phù hợp với những chuẩn mực được nêu trong Những nguyên tắc cơ bản về tính độc lập của tư pháp, Những nguyên tắc cơ bản về vai trò của luật sư, Những hướng dẫn về vai trò của công tố viên và những chuẩn mực quốc tế khác của Liên hợp quốc về quản lý tư pháp;

     (ix) Luật, các nguyên tắc và hướng dẫn về hoạt động của cảnh sát và viên chức an ninh khác phải phù hợp với Các nguyên tắc về hoạt động của các viên chức thực thi pháp luật, Các nguyên tắc cơ bản về sử dụng vũ lực và vũ khí của các viên chức thực thi pháp luật và những chuẩn mực quốc tế khác có liên quan;

     (x) Bảo đảm sự công bằng và phù hợp với các chuẩn mực quốc tế có liên quan trong các thủ tục về giải quyết những tranh chấp dân sự trong pháp luật và trong luật hành chính, các thủ tục điều tra;

     (xi) Bất kỳ luật nào khác có thể có tác động trực tiếp tới việc hiện thực hoá các quyền con người đã được quốc tế thừa nhận;

     (d) Có các cơ quan quốc gia về quyền con người mạnh, bao gồm những Uỷ ban độc lập về quyền con người và các cơ quan Thanh tra Quốc hội, với cấu trúc và chức năng phù hợp với Các nguyên tắc của Liên hợp quốc về vị thế của các cơ quan quốc gia về quyền con người cũng như có những cơ quan quốc gia mạnh trong việc đào tạo, nghiên cứu về quyền con người;

     (e) Có một nền tư pháp mạnh, độc lập, có thẩm quyền thích đáng, nguồn tài chính thích đáng, được trang bị thích đáng và được đào tạo thích đáng về các quyền con người trong hoạt động tư pháp;

     (f) Có một lực lượng vũ trang hoàn toàn trung thành với Hiến pháp, pháp luật và chính phủ dân chủ, được đào tạo và cam kết tôn trọng những nguyên tắc của luật quốc tế về quyền con người và nhân đạo quốc tế trong quá trình thực hiện chức năng của họ;

     (g) Có các cơ chế hiệu quả và dễ tiếp cận để giải quyết các cuộc xung đột giữa các công dân và các nhóm người trong xã hội và trong các cơ quan nhà nước;

     (h) Hội nhập đầy đủ vào cơ chế quốc tế về quyền con người, thông qua việc phê chuẩn và gia nhập các điều ước quốc tế về quyền con người và tập huấn cho các viên chức nhà nước về việc thực hiện và báo cáo việc thực hiện các điều ước đó;

     (i) Tổ chức giáo dục về quyền và nghĩa vụ trong hệ thống giáo dục từ tiểu học, trung học và giáo dục bậc cao, đảm bảo các giáo viên được huấn luyện để giáo dục về quyền con người và dân chủ;

     (j) Một xã hội dân sự vững mạnh, bao gồm các tổ chức phi chính phủ về quyền con người, các nhóm phụ nữ, các tổ chức của người lao động và các chức cộng đồng được tổ chức, huấn luyện, trang bị và cung cấp tài chính một cách thích đáng;

     Những yếu tố kể trên kết hợp lại sẽ cung cấp một khuôn khổ pháp lý để tạo cơ sở tốt nhất cho việc xây dựng nguyên tắc pháp quyền trong xã hội và qua đó bảo đảm sự hưởng thụ có hiệu quả các quyền con người và dân chủ. Nhận rõ điều này, Chương trình hợp tác kỹ thuật của Trung tâm Quyền con người, phối hợp với các cơ quan Liên hợp quốc, các chính phủ và các tổ chức phi chính phủ đã cung cấp sự ủng hộ với các nhà nước đang tìm kiếm sự thúc đẩy những yếu tố này. Như đã đề cập, sự ủng hộ như vậy được thực hiện thông qua các chương trình quốc gia toàn diện và các dự án điểm, với các hình thức dịch vụ tư vấn của các chuyên gia, các khoá tập huấn, các hội thảo, hội nghị, các dự án về thông tin và tài liệu, cung cấp học bổng và một số dạng trợ giúp tài chính trên những lĩnh vực quan trọng được nêu dưới đây.

     A. Các kế hoạch hành động quốc gia

     Trong Tuyên bố Viên và Chương trình hành động năm 1993, Hội nghị thế giới về quyền con người đã khuyến nghị Uỷ ban Quyền con người thông qua những hoạt động dịch vụ tư vấn và trợ giúp kỹ thuật của cơ quan này và trợ giúp các quốc gia trong việc chuẩn bị các kế hoạch hành động của họ.

     B. Trợ giúp về lập pháp

     Là một phần của chương trình này, Trung tâm Quyền con người cung cấp sự trợ giúp cho việc lồng ghép những vấn đề Quyền con người vào pháp luật của các quốc gia. Sự trợ giúp cho các mục đích này có thể được thực hiện dưới các hình thức dịch vụ tư vấn của các chuyên gia, tổ chức các hội thảo, cung cấp thông tin và tài liệu về quyền con người hoặc tài trợ cho các chiến dịch thông tin công cộng để bảo đảm thu hút tất cả các bộ phận của xã hội quan tâm tới vấn đề.

     C. Trợ giúp bầu cử

     Trung tâm Quyền con người có những hoạt động trợ giúp bầu cử ở nhiều quốc gia thông qua Chương trình hợp tác kỹ thuật. Từ năm 1990, Trung tâm đã cung cấp những trợ giúp về bầu cử cho Ru-ma-ni (năm 1990 - 1991), An-ba-ni (1991), Lesotho (năm 1991 - 1992), Eritrea (năm 1992), Ăng-gô-la (năm 1992), Căm-pu-chia (1992), Malawi (năm 1992 - 1993), Nam Phi (năm 1993)... Thêm vào đó, Trung tâm đã chuẩn bị những hướng dẫn cho việc phân tích những luật và thủ tục về bầu cử, xuất bản dưới dạng sổ tay về quyền con người và bầu cử, xây dựng dự thảo các hướng dẫn về đánh giá những yêu cầu về trợ giúp bầu cử và thực hiện một số hoạt động liên quan đến vấn đề Quyền con người và bầu cử.

     D. Trợ giúp cải cách hệ thống pháp luật

     Một khía cạnh khác của Chương trình hợp tác kỹ thuật của Trung tâm Quyền con người là đưa các chuyên gia quốc tế và các nhân viên đặc biệt tới trợ giúp các chính phủ cải cách hệ thống pháp luật quốc gia để chúng có tác động rõ ràng hơn đến các quyền và tự do cơ bản của con người. Mục đích của sự trợ giúp này là tạo sự tương thích giữa các đạo luật quốc gia và các chuẩn mực quốc tế đã được nghi nhận trong các văn kiện về quyền con người của Liên hợp quốc và của các tổ chức khu vực. Trung tâm đưa ra những bình luận về các dự thảo luật mà các chính phủ yêu cầu góp ý cũng như soạn thảo những khuyến nghị chứa đựng những thông tin tham chiếu với các đạo luật tương tự về các lĩnh vực khác.

     Các lĩnh vực phù hợp trong phần chương trình này là bộ luật hình sự, bộ luật tố tụng hình sự, các văn bản pháp luật về tù giam, luật về bảo vệ người thiểu số, các đạo luật tác động đến những vấn đề về tự do biểu đạt, tự do lập hội, hội họp, vấn đề nhập cư và quốc tịch, tư pháp và thực thi pháp luật, an ninh và nhìn chung là bất kỳ đạo luật nào có tác động, trực tiếp hay gián tiếp, đến việc hiện thực hoá các quyền con người mà đã được quốc tế thừa nhận.

     E. Trợ giúp trong việc thiết lập và tăng cường các cơ quan quốc gia về quyền con người

     Như vai trò của nó đã được Uỷ ban Quyền con người xác định, mục tiêu trung tâm của Chương trình hợp tác kỹ thuật là củng cố và tăng cường vai trò của các cơ quan quốc gia có thể tham gia vào việc thúc đẩy và bảo vệ các quyền con người. Sự trợ giúp này được thực hiện dưới một số hình thức. Trung tâm Quyền con người cung cấp các dịch vụ cho các chính phủ đang xem xét hoặc đang trong tiến trình thiết lập một cơ quan quốc gia về quyền con người.

     Các hoạt động khác liên quan đến các cơ quan quốc gia về quyền con người theo chương trình này không hướng vào một quốc gia hoặc một cơ quan nào cụ thể, thay vào đó, nó nhằm thúc đẩy nhận thức chung về các cơ quan quốc gia về quyền con người và khuyến khích xây dựng những cơ quan như vậy. Để thực hiện mục tiêu đó, Trung tâm đã ban hành những tài liệu và một sổ tay thực hành, đồng thời đã tổ chức một số cuộc hội thảo và hội nghị để cung cấp cho các viên chức chính phủ những thông tin và kiến thức chuyên môn trong việc thiết lập và điều hành những cơ quan như vậy. Những sự kiện này cũng có ý nghĩa như là các diễn đàn, rất có ích cho việc trao đổi các thông tin và kinh nghiệp liên quan đến việc thiết lập và điều hành các cơ quan quốc gia về quyền con người.

     Trung tâm Quyền con người đã xây dựng một chương trình hành động hỗn hợp về trợ giúp kỹ thuật cho các cơ quan quốc gia trong vấn đề này mà hiện tại chương trình đang hướng dẫn việc thiết lập và thực hiện tất cả các dự án trợ giúp các cơ quan quốc gia về quyền con người. Trong việc xây dựng chương trình này, Trung tâm dựa trên Các nguyên tắc về vị thế của các cơ quan quốc gia về quyền con người được ban hành theo Nghị quyết số 1992/54 ngày 3/5/1992 của Uỷ ban Quyền con người và sau đó là Nghị quyết số 48/134 ngày 20/12/1993 của Đại hội đồng Liên hợp quốc. Chương trình hành động được thiết lập với các mục tiêu cụ thể là: thúc đẩy nhận thức về các cơ quan trên thực tế; trợ giúp nâng cao các cơ quan hiện có và khuyến khích sự hợp tác giữa các cơ quan.

     Trung tâm cung cấp những trợ giúp để tăng cường các cơ quan quốc gia thông qua các hình thức tập huấn cho các nhân viên; tư vấn về việc thực hiện các văn kiện quốc tế về quyền con người ở quốc gia; tập huấn và trợ giúp việc soạn thảo các báo cáo về các điều ước của Liên hợp quốc về quyền con người; tập huấn về những giải pháp giải quyết xung đột; trợ giúp việc thiết lập các quan hệ hợp tác với các đối tác thích hợp; thông tin về các nguồn lực và việc quản lý các nguồn lực; trợ giúp tổ chứu các hoạt động rà soát, đánh giá tình hình; cung cấp học bổng về quyền con người cho những thành viên và cán bộ làm việc tại các cơ quan quốc gia về quyền con người.

     F. Quản lý tư pháp: các thẩm phán, hội thẩm, luật sư, công tố viên và các viên chức trại giam

     Trung tâm Quyền con người, thông qua Chương trình hợp tác kỹ thuật, đã tổ chức tập huấn về vấn đề Quyền con người trong quản lý tư pháp cho các thẩm phán, hội thẩm, luật sư, công tố viên và các viên chức trại giam từ nhiều năm.

     Mục tiêu của các khoá học này là giúp học viên làm quen với các chuẩn mực quốc tế về quyền con người trong quản lý tư pháp; trợ giúp việc nghiên cứu các kỹ thuật có hiệu quả và nhân đạo trong việc thực thi pháp luật, thực thi các nhiệm vụ tư pháp và hình sự trong xã hội dân chủ; và để chuẩn bị cho học viên áp dụng các kiến thức đó vào hoạt động tập huấn do họ tiến hành.

     Cách tiếp cận tập huấn chuyên môn về quyền con người trong quản lý tư pháp như vậy đã được Trung tâm thử nghiệm thực hiện trong ba năm ở nhiều quốc gia và đã được chỉnh sửa cho phù hợp trên cơ sở những kinh nghiệm thu được trong thời gian đó.

1. Các quan chức thực thi pháp luật.

     Các khoá tập huấn do Trung tâm tổ chức cho các viên chức thực thi pháp luật đề cập đến nhiều chủ đề, bao gồm: các nguồn quốc tế, các cơ chế và chuẩn mực về quyền con người trong quản lý tư pháp hình sự; các nguyên tắc hướng dẫn về đạo đức của cảnh sát trong các chế độ dân chủ; việc sử dụng vũ lực và vũ khí trong quá trình thực thi pháp luật, tội tra tấn; các biện pháp thẩm vấn hợp pháp và hợp đạo lý; Quyền con người trong việc bắt giữ và tạm giam; vị thế pháp lý và các quyền của những người bị buộc tội.

2. Các viên chức nhà tù.

     Các chủ đề được đưa ra trong các khoá tập huấn cho các đối tượng này bao gồm: các chuẩn mực tối thiểu trong việc đối xử với tù nhân và người bị giam giữ; vấn đề chăm sóc y tế trong nhà tù, bao gồm cả vấn đề về HIV/AIDS; các dạng tù nhân và người bị giam giữ đặc biệt, bao gồm người chưa thành niên và phụ nữ.

3. Các thẩm phán, hội thẩm, luật sự và công tố viên

     Các chủ đề được đưa ra trong các khoá tập huấn cho các đối tượng này bao gồm: các nguồn quốc tế, các cơ chế và các chuẩn mực quốc tế về quyền con người trong quản lý tư pháp; các quyền con người trong hoạt động điều tra, bắt giữ và tạm giam; tính độc lập của các thẩm phán và luật sư; các yếu tố về một phiên toà công bằng; vấn đề tư pháp người chưa thành niên; vấn đề Quyền con người trong bối cảnh quốc gia lâm vào tình trạng khẩn cấp.

     G. Tập huấn về quyền con người cho các lực lượng vũ trang

     Một điểm tốt của nguyên tắc pháp quyền là các lực lượng vũ trang cũng bị ràng buộc bởi Hiến pháp và các luật khác của quốc gia. Các lực lượng vũ trang phải chịu trách nhiệm trước một chính phủ dân chủ và họ phải được đào tạo về cam kết thực hiện những nguyên tắc của Luật Quốc tế về quyền con người và Luật Nhân đạo quốc tế trong quá trình thực thi nhiệm vụ. Trung tâm Quyền con người đã thực hiện nhiều hoạt động tập huấn cho các viên chức quân sự.

     Trong nhiều trường hợp, đã có những hoạt động tập huấn cho các lực lượng vũ trang về vấn đề luật chiến tranh, trong đó có bốn Công ước Geneva ngày 12/8/1949, tuy nhiên, các cuộc tập huấn về quyền con người cho đối tượng này rõ ràng là chưa được chú ý. Thực vậy, vẫn tồn tại nhận thức đáng ngạc nhiên cho rằng việc tập huấn về quyền con người cho các quan chức quân sự là không phù hợp với việc xây dựng một lực lượng vũ trang có hiệu quả. Với cách suy nghĩ như vậy thì những người lính sẽ xem bản chất của chiến tranh là trái ngược với các quyền con người. Cách tiếp cận của Trung tâm trong việc tập huấn cho lực lượng vũ trang không giống với nhận thức kể trên vì hai lý do. Thứ nhất, các chuẩn mực quốc tế Quyền con người, bao gồm nhưng không chỉ được giới hạn trong luật nhân đạo, được áp dụng cả trong các tình huống xung đột vũ trang. Thứ hai, các nghĩa vụ của các binh sĩ chuyên nghiệp hiện đại không giới hạn trong việc tham gia chiến tranh. Đúng hơn, và ngày càng chứng tỏ điều đó, là họ còn có trách nhiệm kiểm soát dân sự, duy trì trật tự và an ninh công cộng trong các tình huống khẩn cấp của nhà nước và tham gia vào những chiến dịch giữ gìn hoà bình quốc tế. Trên thực tế, việc thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn và nhân đạo như vậy đòi hỏi những hiểu biết và tính nhạy cảm với các chuẩn mực quốc tế về quyền con người cũng như những kỹ năng áp dụng những kiến thức đó vào trong các hoạt động quân sự hàng ngày.

     H. Trợ giúp về quyền con người cho các nghị viện

     Trong Chương trình hợp tác kỹ thuật, các nghị viện quốc gia đã nhận được những tài trợ trực tiếp để tổ chức tập huấn và những tài trợ khác trong việc thực hiện các chức năng quan trọng của họ về quyền con người. Phần chương trình này nhằm vào nhiều vấn đề cốt yếu như xây dựng các văn phản pháp luật về quyền con người, thành lập các uỷ ban về quyền con người trong nghị viện, phê chuẩn hoặc gia nhập các văn kiện quốc tế về quyền con người và nói chung là tăng cường vai trò của nghị viện trong việc thúc đẩy và bảo vệ các quyền con người.

     I. Xây dựng các chương trình giáo dục và đào tạo về quyền con người

     Trung tâm Quyền con người đang trong tiến trình phát triển các chương trình giáo dục về quyền con người ở các cấp tiểu học, trung học và đại học cũng như cấp độ giáo dục không chính thức khác. Những hoạt động này nhằm trợ giúp xây dựng một nền giáo dục về quyền con người thông qua việc khuyến khích lồng ghép các tư tưởng về quyền con người trong các chương trình hiện hành; trợ giúp việc mô phỏng và sửa đổi những chương trình giảng dạy ở những nơi cần thiết và cung cấp những hướng dẫn và sự trợ giúp cho những người có vai trò chủ yếu trong tiến trình giáo dục về quyền con người.

     Có một số biện pháp để đảm bảo thực hiện những mục tiêu đó. Thứ nhất là tập huấn cho các giáo viên, bởi vậy, Trung tâm đang cung cấp những chương trình tập huấn cho các giáo viên ở cả hai cấp tiểu học và trung học. Các khoá học cũng có thể được điều chỉnh cho phù hợp với các nhóm khác tương ứng với vị trí của họ trong việc thúc đẩy các quyền con người và các nhóm khác có tính nhạy cảm với lĩnh vực này, chẳng hạn như những giảng viên trong các trung tâm đào tạo giáo viên, giám đốc của các trường hoặc trung tâm như vậy; các thanh tra và giáo viên trong các bộ có liên quan đến việc xây dựng những tài liệu giảng dạy và giáo dục.

J. Tập huấn cho các viên chức Chính phủ có nhiệm vụ thực hiện soạn thảo các báo cáo quốc gia

Trung tâm Quyền con người thường xuyên tổ chức các hoạt động tập huấn để giúp các viên chức chính phủ có những các kỹ năng soạn thảo các báo cáo quốc gia một cách hợp thức, theo đúng yêu cầu của các điều ước quốc tế về quyền con người mà quốc gia đó là thành viên. Trong một số trường hợp, các khoá tập huấn về nghĩa vụ báo cáo được mở cả ở cấp độ quốc gia và khu vực. Trong các trường hợp khác, Trung tâm cung cấp các xuất học bổng cho các viên chức chính phủ tới Geneva để tham dự các khoá tập huấn như vậy. Trong các khoá học này, các học viên có thể tham dự các cuộc hội thảo với các chuyên gia của Uỷ ban công ước khác nhau cũng như những nhân viên có liên quan của Trung tâm. Trong một số trường hợp, họ còn có cơ hội tham dự những cuộc họp của các cơ quan giám sát công ước với tư cách là các quan sát viên. Trong tất cả các trường hợp, những học viên được cung cấp một bản copy tài liệu của Trung tâm là Sổ tay báo cáo thực hiện các công ước về quyền con người.

Phù hợp với các tiêu chuẩn của Trung tâm về tập huấn, các học viên tham dự những khoá tập huấn như vậy phải làm những bài tập thực tế, qua đó cho phép họ kiểm tra những kỹ năng soạn thảo báo cáo được truyền đạt trong khoá tập huấn. Các khoá tập huấn được tổ chức theo từng giai đoạn, về việc soạn thảo từng báo cáo quốc gia về các công ước như về ICESCR, ICESCR; CRC; CAT; CERD; CEDAW; Công ước về bảo vệ quyền của tất cả những người lao động di trú và các thành viên trong gia đình họ.

K. Ủng hộ các tổ chức phi chính phủ và các tổ chức xã hội dân sự

Các tổ chức phi chính phủ (NGOs) quốc gia và quốc tế là những chủ thể hành động chính của Chương trình hợp tác kỹ thuật. Các NGOs cả ở cấp độ quốc gia và quốc tế đã giúp đỡ Liên hợp quốc chuyển các trợ giúp và các lợi ích cho những người nhận. Vì vậy, để thực hiện mục tiêu cao hơn của chương trình là thúc đẩy xã hội dân sự, Trung tâm Quyền con người đang nhận được ngày càng nhiều yêu cầu của các chính phủ và các đối tác khác về việc cung cấp trợ giúp cho các NGOs quốc gia, trong bối cảnh hoạt động của các tổ chức đó tại các quốc gia, bằng việc thu hút sự tham gia của họ và các hoạt động như mời tham gia các cuộc hội thảo và các khóa tập hợp, tài trợ cho các dự án phù hợp do họ xây dựng.

L. Các dự án về thông tin và tài liệu

Chương trình hợp tác kỹ thuật cũng cung cấp những trợ giúp dưới hình thức cung cấp thông tin và tài liệu về quyền con người và phát triển khả năng sử dụng và quản lý các tài liệu đó có một cách thích đáng. Điều này bao gồm việc cung cấp các tài liệu một cách trực tiếp, dịch ra các ngôn ngữ địa phương ở những nơi cần thiết; đào tạo các chuyên gia thông tin và trợ giúp quá trình vi tính hoá các cơ quan quốc gia và khu vực về quyền con người.

Nguồn trợ giúp, gồm sách và các tài liệu về quyền con người cũng được cung cấp cho các thư viện quốc gia, cũng như cho việc thiết lập và quản lý các trung tâm thư liệu về quyền con người ở quốc gia và khu vực.

M. Trợ giúp các tổ chức Quyền con người khu vực

Chương trình hợp tác kỹ thuật cũng tập trung vào các việc phát triển các cơ sở hạ tầng về quyền con người ở cấp khu vực. Đầu tiên, việc này được thực hiện thông qua việc các tổ chức các hội thảo, hội nghị khu vực và thông qua đó tài trợ cho các tổ chức khu vực về quyền con người.

Trung tâm Quyền con người cũng cung cấp sự tài trợ, thông qua Quỹ tự nguyện cho hợp tác kỹ thuật trên lĩnh vực Quyền con người, cho các tổ chức khu vực về quyền con người liên quan đến các hoạt động giáo dục, bao gồm những tài trợ trực tiếp cho Uỷ ban Quyền con người châu Phi, Trung tâm nghiên cứu dân chủ và Quyền con người châu Phi, Viện Quyền con người A-rập...

N. Hoạt động giữ gìn hoà bình và đào tạo các nhân viên dân sự quốc tế

Gần đây, trên cơ sở Tuyên bố Viên và Chương trình Hành động năm 1993, Chương trình hợp tác kỹ thuật đã mở rộng hoạt động tới việc tài trợ cho các hoạt động về quyền con người được tiến hành trong hệ thống Liên hợp quốc. Ví dụ, trên lĩnh vực giữ gìn hoà bình, Chương trình đã cung cấp trợ giúp dưới nhiều hình thức cho các chiến dịch chính của Liên hợp quốc tại Cam-pu-chia, Eritrea, Mô-dăm-bích, Haiti, Nam Phi, các quốc gia thuộc Nam Tư cũ và Ăng-gô-la. Những trợ giúp như vậy bao gồm việc cung cấp thông tin, phân tích pháp luật, đào tạo và dịch vụ tư vấn.

Gần đây, những nỗ lực trong lĩnh vực này còn thể hiện trong một loạt các thoả thuận với một số tổ chức chuyên môn của Liên hợp quốc, mà hy vọng thông qua đó sẽ tạo ra một cấp độ mới về sự hợp tác giữa Chương trình và các cơ quan khác của Liên hợp quốc trong các hoạt động về quyền con người; ví dụ như thông qua việc thực hiện các khoá tập huấn về quyền con người cho các nhân viên của những cơ quan, tổ chức này.

O. Đánh giá những nhu cầu về quyền con người, dân chủ và nguyên tắc pháp quyền.

Theo định hướng của Trung tâm Quyền con người về việc cung cấp trợ giúp kỹ thuật, Trung tâm đã đáp ứng hầu hết các yêu cầu của các chính phủ bằng việc tiến hành khảo sát kỹ lưỡng những nhu cầu trợ giúp về quyền con người của các quốc gia cụ thể. Sau đó, các chương trình trợ giúp được xây dựng để đáp ứng những nhu cầu đó theo phương pháp phối hợp toàn diện.

Các hoạt động đánh giá nhu cầu được Trung tâm tổ chức thực hiện thông qua các nhóm chuyên viên quốc tế đặc biệt, được lựa chọn kỹ lưỡng trong số các nhân viên của Bộ phận hợp tác kỹ thuật. Trong suốt quá trình khảo sát như vậy, nhóm chuyên gia sẽ tham khảo ý kiến một phạm vi rộng rãi các đối tượng ở quốc gia, bao gồm cả những tổ chức chính phủ và phi chính phủ cũng như các cá nhân.

Trung tâm cũng thực hiện những đánh giá định kỳ việc thực hiện các chương trình quốc gia để qua đó điều chỉnh và phát triển các chương trình tiếp theo. Những hoạt động này được Trung tâm xem như là biện pháp chủ yếu để tăng cường và thúc đẩy Chương trình hợp tác kỹ thuật.

P. Học bổng về quyền con người

Nghị quyết số 926 (X) ngày 14/12/1955 của Đại hội đồng Liên hợp quốc mà chính thức thiết lập chương trình dịch vụ tư vấn có một điều khoản trực tiếp về vấn đề học bổng về quyền con người. Theo Chương trình, các học bổng chỉ được trao cho các ứng cử viên do các chính phủ của họ đề cử và được lấy từ ngân sách hàng năm cho dịch vụ tư vấn cung cấp cho quốc gia đó. Hàng năm, Tổng thư ký Liên hợp quốc gửi những giấy mời tới các quốc gia thành viên để đề cử ứng cử viên cho các suất học bổng. Các Chính phủ được nhằm nhở rằng những ứng cử viên phải hoạt động trên những lĩnh vực liên quan trực tiếp tới các quyền con người, đặc biệt trong vấn đề quản lý tư pháp. Tổng thư ký Liên hợp quốc cũng lưu ý tới vấn đề quyền phụ nữ mà Đại hội đồng nêu ra trong nhiều nghị quyết và khuyến khích các quốc gia đề cử các ứng cử viên là phụ nữ. Nguyên tắc trợ giúp là tính đến sự phân bố hợp lý về địa lý và ưu tiên những ứng cử viên từ các quốc gia chưa bao giờ được hưởng lợi ích từ các chương trình học bổng hoặc mới có chương trình đó trong vài năm gần đây.

Các học viên được đào tạo chuyên sâu trong nhiều lĩnh vực khác nhau của Quyền con người. Họ được khuyến khích trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau và được yêu cầu đánh giá chương trình học bổng, thuyết trình các báo cáo cá nhân và chuẩn bị những khuyến nghị với cấp trên cơ sở những thông tin tiếp nhận được từ chương trình. Cuối cùng, phù hợp với thủ tục và cách thức quản lý học bổng của Liên hợp quốc, mỗi học viên được yêu cầu trình một báo cáo tổng hợp cho Trung tâm Quyền con người về các chủ đề liên quan trực tiếp tới lĩnh vực hoạt động của họ.

Hợp tác theo phương thức mở

Chương trình hợp tác kỹ thuật có sự hợp tác chặt chẽ với các NGOs, các tổ chức khu vực, các trường đại học, một số tổ chức chuyên môn của Liên hợp quốc, các uỷ ban giám sát các công ước, các cơ quan giám sát trên cơ sở Hiến chương cũng như với Tổ chức Chữ thập đỏ quốc tế. Sự hợp tác này đã được tăng cường thêm bởi cách tiếp cận mới của Trung tâm Quyền con người trong việc đánh giá các nhu cầu và thiết lập dự án, liên quan tới quan hệ đối tác đầy đủ với tất cả các tổ chức và quốc gia tiếp nhận trợ giúp về quyền con người. Trong việc theo đuổi một cách tiếp cận phối hợp và thống nhất về quyền con người, chương trình tìm kiếm một khuôn khổ hợp tác chặt chẽ bao gồm việc chia sẻ các kinh nghiệm chuyên môn và các nguồn lực sẵn có.

Theo cách tiếp cận đó, Trung tâm phối hợp chặt chẽ với các cơ quan và chương trình khác của Liên hợp quốc đang được thực hiện hoặc hoạt động tại quốc gia có liên quan, với điều phối viên của tổ chức cơ sở để đảm bảo rằng sự trợ giúp của Trung tâm là một sự phối hợp hành động của hệ thống Liên hợp quốc và sự bổ sung cho các dự án của các nhà tài trợ khác để trợ giúp cho các mục tiêu, chương trình và kế hoạch hành động của các chính phủ. Các hoạt động hợp tác kỹ thuật thuật của Trung tâm sau đó được đặt trong bối cảnh tìm kiếm một mục tiêu phát triển quốc gia thông qua các chương trình quốc gia liên kết giữa các lợi ích của hệ thống Liên hợp quốc và các lợi ích của quốc gia và của các đối tác khác trong việc đạt được các mục tiêu chính phủ về thúc đẩy và bảo vệ các quyền con người. Trong mọi trường hợp, trọng tâm là việc xây dựng năng lực, nhằm đạt được những tiến bộ lâu dài và cuối cùng không cần đến sự trợ giúp bên ngoài.

Kết luận

Chương trình hợp tác kỹ thuật là yếu tố chủ chốt trong cơ chế trợ giúp toàn diện của Liên hợp quốc để tăng cường nguyên tắc pháp quyền, trên cơ sở những chuẩn mực có liên quan về quyền con người mà đã được Liên hợp quốc xây dựng hơn một nửa thế kỷ nay.

Trung tâm Quyền con người, cơ quan có trách nhiệm xây dựng và thực hiện chương trình theo hướng dẫn tổng thể của Cao uỷ về Quyền con người, là đơn vị duy nhất của hệ thống Liên hợp quốc được uỷ thác trách nhiệm tập thể mang tính cụ thể và riêng biệt này. Điều này bao gồm việc thu thập và phân tích những thông tin về tình hình Quyền con người ở tất cả các quốc gia (và từ những cơ quan chính thức khác nhau về quyền con người) và định kỳ tổng hợp những thông tin đó; cung cấp những dịch vụ trọng yếu cho các quan Liên hợp quốc nhằm phát triển các chuẩn mực quốc tế về quyền con người, đánh giá những nhu cầu về quyền con người, bao gồm những nhu cầu có tính tập thể của một số quốc gia hoặc của một quốc gia thành viên, phát triển các chương trình hợp tác kỹ thuật nhằm xây dựng và tăng cường các cơ sở hạ tầng về pháp luật về Quyền con người; cung cấp thông tin và xuất bản các tài liệu tập huấn về Quyền con người.

Thêm vào đó, phù hợp với những chức năng được giao, Trung tâm Quyền con người tiếp tục thu thập thông tin và tài liệu về các hoạt động về quyền con người từ các quốc gia thành viên, các tổ chức liên chính phủ, phi chính phủ, các cơ quan đặc biệt và các cơ quan khác của Liên hợp quốc.

Tất cả những điều đó là cơ sở cho Chương trình hợp tác kỹ thuật của Trung tâm và cho những nỗ lực của Trung tâm trong việc trợ giúp các quốc gia tăng cường vai trò pháp luật trong các khu vực thuộc quyền tài phán của họ.

 

Nguyên bản tiếng Anh

“Advisory Service and Technical

Cooperation in the Field of Human Rights”

                                 (Fact Sheet No. 3/Rev.1)